De laatste tien à vijftien jaar is de manier waarop we sport beleven en delen fundamenteel veranderd. Waar sport vroeger voornamelijk via televisie, radio en kranten werd gevolgd, gebeurt dat vandaag in toenemende mate via sociale media. Platforms als Instagram, TikTok, YouTube en Strava zijn niet langer alleen een verlengstuk van sportverslaggeving, maar een directe en krachtige tool geworden voor sporters, clubs en fans om zichzelf te profileren.
Fervent gravelfietser Wouter Leys (23) uit Antwerpen had in januari 2025 het goede voornemen om zijn sport te delen via sociale media: “Ik nam al vaak deel aan gravelwedstrijden en vond het leuk om nieuwe routes te ontdekken.” Voor Max Czermak, personal trainer en fitnesscoach, was de coronacrisis een kantelpunt. Doordat de fitnesscentra sloten, besloot hij om zich ook toe te spitsen op sociale media: “Alle fitnesscentra waren gesloten, dus ik zag een opportuniteit om mensen online te informeren en fitnesstips mee te geven.” Sociale media hebben dus niet alleen het bereik van topsporters veranderd, maar ook van recreatieve sporters en coaches, die nu hun expertise en ervaringen rechtstreeks met het publiek delen.
Running speciaalzaak Addict Store Antwerpen in Kammenstraat
Ook sportclubs en gespecialiseerde winkels spelen hierop in. Johan, medewerker bij Addict Store Antwerpen in de Kammenstraat, merkt dat het delen van sportervaringen via sociale media zorgt voor nieuwe sporthypes: “Tegenwoordig is een marathon lopen een echte hype. Al zien we dat sommigen dat zelfs al niet meer uitdagend genoeg vinden. Dan kiezen ze voor een triatlon of zelfs een Ironman, want dat is nog uitdagender. Kijk maar naar mediafenomenen Average Rob en Arno The Kid. Iedereen zoekt wel een uitdaging om zich mee te bewijzen en daar zitten sociale media zeker voor iets tussen.”
Addict Store Antwerpen speelt actief in op deze trend. “Sinds vorig jaar posten we consistent op onze socials, zeker tijdens hoogdagen als de Antwerp 10 Miles en grote marathons. Dat is belangrijk voor onze herkenbaarheid, zeker voor het jonge publiek”, vertelt hij.
“Tien jaar geleden was triatlon nog iets voor fanatiekelingen, vandaag is er een wachtlijst” – triatloncoach Ben Braem
Dat sociale media niet zomaar een communicatiekanaal zijn, maar een van de motoren achter het veranderende sportlandschap, wordt bevestigd door triatlonkenners Ben Braem en Luc Daems. Volgens hen is de groei van hun sport rechtstreeks gelinkt aan het online sportgeweld. “Tien jaar geleden was triatlon nog iets voor fanatiekelingen. We waren met een handvol atleten in de club. Vandaag hebben we een wachtlijst.
Sociale media is zonder twijfel één van de sterkste drijfveren achter deze trend. Jongeren worden overspoeld met beelden van mensen die sporten. Loopvideo’s, before-and-after-transformaties, Strava-prestaties. Dat heeft effect. Nu krijg je via één TikTok-scroll tientallen ideeën, tips en verhalen binnen.” Van inspirerende filmpjes tot interactieve sportchallenges: sociale media hebben van sport iets alomtegenwoordig gemaakt.
Gefilterd
De intrede van sociale media in de sportwereld heeft ervoor gezorgd dat sporters niet langer alleen beoordeeld worden op hun prestaties op het veld, de fiets of de piste. Vandaag bouwen sporters ook actief aan hun imago online. Zelfpromotie, personal branding, zoveel mogelijk Strava-kudos en direct contact met fans zijn essentiële onderdelen geworden van een moderne sportcarrière. Tegelijkertijd brengt die zichtbaarheid ook een nieuwe mentale druk met zich mee.
Gravelfietser Wouter Leys
Voor veel sporters openen sociale media de deur naar kansen. Een groeiend publiek betekent meer zichtbaarheid, en dat leidt vaak tot samenwerkingen en sponsorcontracten. Maar achter die mooie beelden schuilt ook een minder glamoureuze realiteit, merkt Wouter Leys. Sociale media tonen vaak slechts een gefilterde versie van de sportieve werkelijkheid. Volgens hem ontstaat hierdoor snel een vertekend beeld van wat haalbaar is: “Na een tijd begin je te denken dat elke dag in de week 200 kilometer te fietsen normaal is. Toen ik gravelwedstrijden begon te rijden, leek het allemaal vrij makkelijk door video’s die ik van anderen zag. Dus ik dacht dat het mij ook makkelijk afging, maar ik had mezelf wat overschat.”
Die constante stroom aan prestaties, perfecte lichamen en persoonlijke records heeft een psychologische impact, zegt ook personal trainer Max Czermak: “Iedereen post wat hij of zij wil posten en dat zijn meestal de beste en mooiste fitnessfoto’s uit je galerij. Je krijgt hierdoor het gevoel dat andere mensen beter bezig zijn en sneller progressie maken. Dit maakt sociale media een gevaarlijke plek voor je zelfbeeld”, zegt hij.
“Sociale media zijn heel gevaarlijk op dat vlak. Als ik een slechte dag heb en wat minder goed in mijn vel zit, dan probeer ik niet te veel te scrollen op Instagram. Daar kan je echt depressief van worden.” Hij benadrukt dat mensen zich zeker niet mogen vergelijken met wat ze online zien.
Niet allen de druk om te presteren speelt, ook esthetiek neemt een belangrijke plaats in hoe sporters en sportproducten gepercipieerd worden. Volgens Johan van de Addict Store Antwerpen is het uiterlijk van sportkledij of schoenen vaak doorslaggevend bij jongeren: “Esthetiek komt steeds vaker terug in gesprekken met onze klanten: ‘Is het belangrijker dat de schoen mooi is of zo comfortabel mogelijk?’ Liefst vind je een combinatie van beide, maar soms haken mensen af op de geschikte schoen omwille van de kleur of ‘look’.”
Jezelf uitdrukken
Toch zijn er ook positieve elementen aan de online sportcultuur. De motivatie en betrokkenheid bij jongeren is vaak groot. Volgens triatloncoach Ben Braem is sportbeleving breder geworden dan enkel prestaties: “Sporten is niet langer enkel iets functioneels of competitiefs, het is ook een manier geworden om jezelf uit te drukken, om structuur te vinden, en zelfs om erbij te horen. Jongeren willen hun eigen grenzen verleggen, niet per se winnen.”
Ook triatleet Luc Daems ziet hoe snel jongeren zich laten inspireren en zich engageren voor nieuwe sportieve uitdagingen: “Dat enthousiasme waarmee ze trainen, hoe snel ze zich inwerken in de sport, hoe fanatiek ze hun schema’s volgen. Het is indrukwekkend.”
Veranderende rol van fans en publiek
Sociale media hebben de relatie tussen sporters en hun publiek grondig veranderd. Fans zijn al lang geen passieve toeschouwers meer die enkel kijken naar wedstrijden of interviews. Vandaag zijn ze zelf makers, deelhebbers en
Fitnesscoach Max Czermak
critici. De interactie is directer, sneller en persoonlijker dan ooit tevoren. Elke TikTok-compilatie, Instagram-meme of live-commentaar draagt bij aan de beleving én beïnvloeding van sport.
Wat ooit begon als gewoon ritjes filmen, kan snel uitgroeien tot een vorm van fanopbouw en zelfs commerciële kansen. Voor personal trainer Max Czermak bleek die zichtbaarheid een brug naar nieuwe connecties: “Sommige mensen die me volgen op Instagram nemen me daarna ook aan als personal coach. Ik help iedereen graag zoveel ik kan dus ze kunnen me ook altijd bereiken via sociale media. Dan kan ik hen gerichte tips geven.” Door die laagdrempelige communicatie voelen fans zich nauwer verbonden met sporters, zelfs op lokaal of individueel niveau. De drempel is weg, de interactie is echt.
Memes
Ook sportwinkels zoals Addict Store Antwerpen merken dat sociale media de sportwereld veranderen, zelfs voor recreatieve sporters. “Onze klanten zeggen niet concreet dat hun motivatie van Instagram komt, maar we zien wel een toename aan mensen die de sporten opnemen die een echte hype zijn.” Zij merken ook dat dat door sociale media het persoonlijk aspect van een winkel belangrijker wordt. “Op onze website staat ook een kleine beschrijving bij elke verkoper. Dat spreekt dat publiek duidelijk wel aan.”
Naast deze positieve betrokkenheid schuilt er een keerzijde. Fanpagina’s en memes dragen bij aan sportcultuur, maar online haatcampagnes of ongegronde kritiek kunnen snel ontsporen. Wat vroeger via een krant of tv-zender werd gefilterd, komt nu ongecensureerd via commentaren of stories binnen. De mening van het publiek weegt zwaarder door dan ooit en sporters of clubs voelen die druk.
“Het is belangrijk dat je jezelf blijft en niet verandert omdat er meer volgers bijkomen” – Wouter Leys
Volgens triatlonkenners Luc Daems en Ben Braem is het daarom belangrijk dat sociale media in balans blijven met positieve sportomgevingen: “Zolang jongeren positieve sportervaringen delen, motiveert het. Sociale media zijn belangrijk, maar ook goede begeleiding en een warme sportomgeving zijn cruciaal.”
Fake news
Nieuwe technologieën zoals AI-gegenereerde content, VR-trainingen en steeds snellere, kortere videovormen zoals TikTok of Reels veranderen hoe sport wordt beleefd én beoefend. Wouter Leys merkt die druk zelf ook. “Mensen gaan meer sporten, maar het moet altijd extremer worden voor meer likes.” Toch blijft hij kritisch over zijn eigen rol. “Het is heel belangrijk dat je gewoon jezelf en authentiek blijft en dat je niet verandert omdat er meer volgers bijkomen.”
Die zoektocht naar authenticiteit is essentieel, want met de groeiende invloed van sociale media nemen ook de ethische zorgen toe. Fitnesscoach Max Czermak ziet hoe platforms overspoeld worden met foutieve info: “Op sociale media verschijnt fake news in verband met fitnesstips. Steeds meer mannen tonen enkel hun spieren en tips die ze geven zijn vaak incorrect.” Zelf kiest hij voor voorzichtigheid. “Ik probeer afstand te houden van mensen die er niets van kennen”, vertelt hij. Naast informatie is mentale gezondheid een groeiend thema. De constante zichtbaarheid en vergelijking leggen een hoge druk op sporters, zeker jongeren.
“Ken de grenzen van je lichaam overtrainen niet om blessures te vermijden” – Medewerker Addict Store Antwerpen Johan
Wouter Leys in gesponsorde fietskleren van LSRF
“Het mentale aspect is tegenwoordig minstens even belangrijk als het fysieke”, vindt Ben Braem. “Sport biedt structuur in een leven dat vaak chaotisch aanvoelt, met druk van school, sociale media, werk en toekomstverwachtingen.” Luc Daems vult aan dat sporters vandaag meer dan ooit moeten leren plannen, volhouden en omgaan met stress. Dat is niet langer alleen een fysieke uitdaging, maar een mentale discipline.
Ook Johan van Addict Store Antwerpen ziet de gevolgen van deze digitale dynamiek in zijn dagelijkse werk. “Veel mensen beginnen eraan zonder goede voorbereiding en begeleiding. Het is belangrijk om de grenzen van je lichaam te kennen en niet te overtrainen. Als je voor een marathon traint en niet veel sportervaring hebt, moet je meer dan een jaar op voorhand beginnen. Veel mensen stellen een keer een groot doel en ondervinden daarna jarenlang problemen. Dat willen we vermijden.”
De balans tussen sportprestatie en online aanwezigheid wordt dus steeds moeilijker te bewaren. Enerzijds opent sociale media nieuwe deuren van inspiratie tot connectie en zichtbaarheid. Anderzijds dreigt de kern van sport, namelijk gezondheid, discipline en groei, overschaduwd te worden door druk, prestatiedrang en de hang naar perfectie. De toekomst vraagt daarom om een bewuste benadering: transparant, verantwoord en menselijk. Want alleen dan kan de digitale sportwereld duurzaam én gezond blijven groeien.
