Anderhalve meter afstand, niet afspreken met vrienden, geen evenementen en geen school: de coronamaatregelen zetten ons lichamelijk contact op een laag pitje. Dat betekent ook geen one-night-stands voor de happy single, geen schouderklopjes voor de flinke leerling, geen knuffels van de oma en geen pinky promises met de beste vriend. Het gebrek aan aanrakingen resulteert bij een groot deel van de bevolking in huidhonger. Maar wat is dat nu precies?
Van te weinig eten krijg je honger, en van te weinig fysiek contact krijg je huidhonger. Zo simpel lijkt het, want net als eten en drinken is aanraking levensbelangrijk voor mensen. Met een streling of een knuffel toon je, zonder woorden, dat je om iemand geeft. Die non-verbale communicatie kan soms meer deugd doen dan een lang gesprek.
Nu een virus de wereld in zijn greep heeft en onze zekerheden van tafel worden geveegd, is de nood aan fysiek contact nog hoger. Gebeurtenissen die een negatieve impact hebben, zoals aanslagen bijvoorbeeld, brengen mensen dichter bij elkaar. Dan zal je onbekenden elkaar zien omarmen, zoekend naar geborgenheid en vertrouwen. Alleen is dat net hetgeen wat nu niet mag, en worden zowel ons ‘knuffelinstinct’ als onze mentale gezondheid zwaar op de proef gesteld.
Niet enkel seks
Huidhonger, ofwel een onvervuld verlangen naar aanrakingen, is een fenomeen dat bij iedereen kan voorkomen, ongeacht geslacht of leeftijd. Het gaat hier dus niet om mensen die nood hebben aan seks, of ‘droog staan’ zoals dat weleens genoemd wordt. Aanrakingen zijn van toepassing op allerlei relaties: familiaal, vriendschappelijk, romantisch, enz. De term ‘huidhonger’ is al langer bekend dan ‘coronavirus’, maar komt nu vaker ter sprake omdat meer en meer mensen ermee te maken krijgen.
Voor we in quarantaine belandden, daalde de dagelijkse behoefte aan knuffels al, als gevolg van de digitalisering. We zijn eerder geneigd om iemand een bericht te sturen dan erbij op de koffie te gaan. Ook binnen families worden schermen des te vaker als troost gebruikt, waardoor fysieke affectie afneemt. Om de gevolgen van dat soort situaties te bestuderen, richtte Britse psychologe Tiffany Field het ‘Touch Research Institute’ op. Uit haar onderzoek bleek dat kinderen die geen fysieke affectie kregen van hun ouders, als tieners verbaal veel agressiever waren dan hun leeftijdsgenoten die wel geknuffeld werden toen ze klein waren.
Verslavend medicijn
Fysiek contact is dus ontzettend belangrijk voor de mens. Zelfs zo belangrijk dat een knuffel dienst kan doen als medicijn, dat ondervonden wetenschappers aan de Amerikaanse universiteit Carnegie Mellon. Fervente knuffelaars hebben een sterker immuunsysteem, en ervaren minder negatieve gedachten. Dat genezende aspect van fysiek contact hebben we te danken aan onze huid, die met miljoenen cellen op elke aanraking reageert. Op die manier wordt in onze hersenen de aanmaak van endorfine gestimuleerd, dat ook wel het ‘gelukshormoon’ genoemd wordt. En die bijnaam spreekt voor zich.
De grote invloed die aanrakingen op je gemoedstoestand hebben, passeert wel vaak ongemerkt. Je hebt dus nooit het gevoel dat je er genoeg hebt gehad. Net daarom werken aanrakingen, net als enkele andere medicijnen, verslavend op ons lichaam. Pas wanneer je zonder zit, ga je een gemis voelen en beginnen hunkeren naar contact. Om dat gemis te compenseren gaan mensen met huidhonger vaak op zoek naar andere ‘medicijnen’. “Als ons evolutionaire systeem op welke wijze dan ook wordt verstoord of onderbroken, zoeken de hersenen naar een manier om dat te compenseren. Ze kunnen vervanging zoeken in de vorm van drugs of alcohol. Als een beloningssysteem zoals aanraking wegvalt, gaan de hersenen op zoek naar andere manieren om die beloning te krijgen”, vertelt Francis McGlone, professor in de Neurowetenschappen, aan de Britse krant The Guardian.
Primaire behoefte
Dat huidhonger van existentieel belang is, hebben we ondertussen wel door, maar is het dat ook voor mensen die niet alleen wonen tijdens de quarantaine? Want zij kunnen wel toegang hebben tot aanrakingen en fysieke affectie. En geldt hetzelfde voor osteopaten, die ondanks de pandemie elke dag met mensen in contact komen? Stelt een tiener zich niet aan als ze haar vriendje mist, want dat is toch maar kalverliefde?
Het theoretische antwoord daarop valt af te leiden uit dit artikel, maar beter dan dat wordt het in de volgende delen uitgelegd door zij die het zelf ervaren. Mensen die wakker worden en gaan slapen met huidhonger, maar misschien niet de meest voor de hand liggende voorbeelden zijn.
Leave A Comment